پروتئین چیست و دانستنی هایی مفید درباره آن - وبلاگ سیمبیان

به گزارش وبلاگ سیمبیان، در ابتدا در خصوص این که پروتئین چیست و چرا برای بدن ضروری است، صحبت خواهیم کرد. پروتئین از واژه یونانی به نام protos به معنی اولین گرفته شده است. این نام گذاری به خاطر اهمیتی است که پروتئین در رژیم غذایی انسان ها دارد. در حقیقت این مغذی از نظر ساخت عضله در بدن، پادشاه تمام مغذی ها نامیده می گردد. پروتئین ها علاوه بر کربن، هیدروژن و اکسیژن دارای نیتروژن هستند. اندازه پروتئین در بدن انسان هم با استفاده از همین تعادل نیتروژن تعیین می گردد.

میزان پروتئین مورد احتیاج

وقتی تعادل نیتروژن در بدن انسان پایدار باشد؛ به این معنی است که فراوری و تخریب نیتروژن در توازن قرار می گیرد. وقتی تعادل منفی گردد، پروتئین ها با سرعت بیشتری نسبت به فراوری، تخریب می شوند. بنابراین تعادل مثبت نیتروژن است که باعث ساخت عضله در بدن می گردد.

بر اساس تحقیقاتی که روی تعادل نیتروژن صورت گرفته است، میزان پروتئین توصیه شده برای افراد عادی، حدود 1 گرم و برای ورزشکارانی که فعالیت بالایی دارند حدود 1/5 تا 2 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن است. این میزان تا حدود 2/5 گرم می تواند افزایش پیدا کند. اگر روزانه این میزان پروتئین وارد بدن شما گردد، مطمئن باشید تعادل منفی نیتروژن در بدن شما صورت نمی گیرد.

کیفیت پروتئین

اما علاوه بر میزان مصرف پروتئین موضوع قابل بحث دیگر، کیفیت پروتئین های مصرفی است. کیفیت پروتئین بیشتر به عملکرد و تناسب آمینواسید های ضروری بستگی دارد. یک پروتئین کامل و با کیفیت حاوی مجموعه ای از 9 آمینو اسید ضروری بدن است. بنابراین پروتئین هایی که در ساختارشان یک یا چند آمینواسید کمبود دارند، پروتئین ناقص به شمار می آیند. پروتئین با کیفیت هم دارای برترین تعادل بین اسید های آمینه ضروری و غیرلازم است.

اگر بخواهیم پروتئین ها را به ترتیب کیفیت ارزیابی کنیم ابتدا تخم مرغ سپس شیر، فرآورده های گوشتی، حبوبات و مغزها، غلات و سبزی ها و درنهایت میوه ها در پایین ترین سطح قرار می گیرند.

تمامی پروتئین های حیوانی مثل محصولات لبنی، گوشت، تخم مرغ و غیره به جز ژلاتین از لحاظ تعداد و کیفیت آمینو اسید های ضروری بدن هیچ مسئله ای ندارند. اما پروتئین های گیاهی در تعداد آمینواسید دچار کمبود هستند. بنابراین گیاه خوارانی که هیچ فرآورده حیوانی مصرف نمی نمایند باید با ترکیب مناسبی از مواد غذایی، آمینواسید های ضروری مورد احتیاج خود را تامین نمایند. برترین حالت برای تامین اسید های آمینه مورد احتیاج مصرف مقادیر کم مواد غذایی حیوانی با مقادیر زیاد مواد غذایی گیاهی است. یادتان نرود که مصرف پروتئین برای همه لازم است و زنان هم به میزان مردان به مصرف پروتئین کافی احتیاج دارند.

انواع اسیدآمینه

اسیدآمینه های ضروری

اسیدآمینه های ضروری آن دسته از اسیدآمینه های هستند که بدن به میزان کافی قادر به ساخت آن ها نیست و باید به وسیله مواد غذایی وارد بدن شوند. لوسین، ایزولوسین، والین، فنیل الانین، ترئونین، متیونین، تریپتوفان و لیزین جز اسیدهای آمینه ضروری به حساب می آیند.

اسید های آمینه غیرضروری

آن دسته از اسیدهای آمینه ای که بدن قادر به ساخت آن ها به وسیله سایر اسید های آمینه لازم است.

زمان مصرف پروتئین

به همان میزان که میزان و کیفیت پروتئین مصرفی برای ورزشکاران اهمیت دارد، زمان مصرف پروتئین هم برای تامین احتیاجهای بدن و افزایش انرژی مهم است. بعد از تمرین تخریب بافت عضلانی افزایش پیدا می نماید. اگر میزان پروتئین مصرفی بعد از تمرین به میزان کافی نباشد، بافت عضلانی تخریب شده جایگزین نمی گردد. بنابراین بعد از انجام تمرین احتیاج بدن به پروتئین به منظور ریکاوری و بازسازی عضلات از زمان های دیگر بیشتر است.

دلایل کمبود پروتئین چیست ؟

• عدم دریافت پروتئین کافی به خاطر سوءتغذیه
• دفع زیاد پروتئین به خاطر مسائل و نارسائی های کلیوی
• کاتابولیسم پروتئین در بدن در شرایطی مثل عفونت و سوختگی

عوارض ناشی از مصرف بیش از حد پروتئین چیست ؟

• چاقی
• احتمال بروز بیماری های قلبی - عروقی
• رسوب در مفاصل و خون
• افزایش کار کلیه ها و ایجاد فشار در افراد مبتلا به بیماری های کلیوی
• محدود شدن مصرف کربوهیدرات